Ξεκινώντας με τη Μελισσοκομία – Μελισσοκομία

Η μελισσοκομία είναι ένας δυναμικός κλάδος της γεωργίας και στη χώρα μας καλύπτει σχεδόν το 1% της ακαθάριστης αξίας της γεωργικής παραγωγής. Αποτελεί μια εξαιρετική εναλλακτική πηγή εισοδήματος για τους έλληνες αγρότες και κάτω υπό ορισμένες συνθήκες μπορεί να αποτελέσει και κύριo επάγγελμα. Παράλληλα η ενασχόληση πολλών ανθρώπων με τη μελισσοκομία την κατατάσσει μεταξύ των πιο ενδιαφέροντων χόμπυ.

Στη χώρα μας, το μέλι συμμετέχει κατά 86% στο ακαθάριστο εισόδημα του μελισσοκόμου, πράγμα που σημαίνει ότι υπάρχουν τεράστια περιθώρια εκμετάλλευσης κυρίως της γύρης και του βασιλικού πολτού και δευτερευόντως των άλλων προϊόντων της κυψέλης.

Πολύ σημαντικά βήματα που πρέπει να γίνουν προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης του τομέα της μελισσοκομίας αφορούν στην εκπαίδευση των μελισσοκόμων, αλλά και την ενημέρωση των καταναλωτών. Μείζονος σημασία είναι η στροφή προς τα άλλα προϊόντα της μέλισσας, με ταυτόχρονη βελτίωση των διαδικασιών παραγωγής μελιού για αύξηση της παραγωγής και μείωση του κόστους.

Το παρόν εκπαιδευτικό πρόγραμμα έχει σαν στόχο τη γνωριμία με τη βιολογία και μορφολογία της μέλισσας, αλλά και την εκπληκτική της κοινωνική οργάνωση, παράλληλα με τη ανάπτυξη των σημαντικότερων μέσων για την ορθή και αποτελεσματική άσκηση της μελισσοκομίας, απευθύνεται δε σε αρχάριους μελισσοκόμους, καθώς επίσης και σε όσους σκοπεύουν να ασχοληθούν με τη μελισσοκομία.

ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

1. Κατάσταση και προοπτικές του κλάδου της μελισσοκομία στη χώρα μας

Δομή του κλάδου της μελισσοκομίας
Προοπτικές μελισσοκομικών προϊόντων
Εναλλακτικές πηγές εισοδήματος στη μελισσοκομία

2. Η αγορά των μελισσιών

Τι πρέπει να προσέχω αγοράζοντας μελίσσια
Κατάλληλη εποχή αγοράς
Κόστος αγοράς μελισσιών

3. Συστηματική κατάταξη και φυλές των μελισσών

Είδη και φυλές μελισσών ανά τον κόσμο
Φυλές μελισσών στην Ελλάδα – υβριδισμός

4. Βιολογικός κύκλος και κοινωνία των μελισσών

Βιολογικός κύκλος (στάδια και διάρκεια)
Διαφοροποίηση φύλλου και κάστας
Πολυμορφισμός μες στην κυψέλη (βασίλισσα, εργάτρια, κηφήνας)
Περιγραφή της φωλιάς των μελισσών
Η διατροφή των μελισσών

5. Μορφολογία, ανατομία και φυσιολογία της μέλισσας

Μορφολογία των μελισσών (κεφαλή, θώρακας, κοιλία και τα επί αυτών εξαρτήματα)
Ανατομία των μελισσών (πεπτικό, απεκκριτικό, κυκλοφορικό, αναπνευστικό, νευρικό, αναπαραγωγικό και αδενικό σύστημα)
Αισθήσεις των μελισσών

6. Δραστηριότητες και συμπεριφορά των μελισσών

Κατανομή εργασιών
Ομοιόσταση
Τροφάλλαξη
Επικοινωνία (φερομόνες, χοροί των μελισσών)
Αναζήτηση τροφής
Επικονίαση
Σμηνουργία

7. Μελισσοκομικά φυτά – κυριότερες μελιτοφορίες

Ορισμός – αξιολόγηση μελισσοκομικών φυτών
Κυριότερες μελιτοφορίες της Ελλάδας

8. Μελισσοκομικός εξοπλισμός

Κυψέλη, εργαλεία άσκησης μελισσοκομίας
Εξοπλισμός τρύγου, συσκευασίας και αποθήκευσης μελιού
Οργάνωση μελισσοκομικής εκμετάλλευσης

9. Μελισσοκομικοί χειρισμοί

Θέση μελισσοκομείου
Επιθεώρηση μελισσιών
Τροφοδότηση μελισσών
Παραπλάνηση – λεηλασία
Συνένωση μελισσιών
Τρύγος
Προετοιμασία & συντήρηση μελισσοκομικού εξοπλισμού
Σύλληψη αφεσμών
Σχέδιο ετησίων μελισσοκομικών χειρισμών

10. Εχθροί και ασθένειες των μελισσών

Εχθροί των μελισσών (βαρρόα, κηρόσκωρος, σφήκες, τραχειακή ακαρίαση, άλλοι εχθροί)
Ασθένειες των μελισσών (Αμερικανική σηψιγονία, νοζεμίαση, ασκοσφαίρωση, Ευρωπαϊκή σηψιγονία, Ιώσεις)
Μη παρασιτικές ασθένειες (τροφοδηλητηριάσεις, δηλητηριάσεις από φυτοφάρμακα)
Σύνδρομο κατάρρευσης των μελισσών

11. Γενετική και βελτίωση των μελισσών-βασιλοτροφία

Βελτίωση με επιλογή – κριτήρια επιλογής
Παραγωγή βασιλισσών

12. Μελισσοκομικά προϊόντα

Μέλι (σύσταση, φυσικοχημικές ιδιότητες, διατροφική αξία, επεξεργασία και αποθήκευση)
Γύρη (σύσταση, παραγωγή, επεξεργασία, αποθήκευση και διάθεση, χρήσεις)
Βασιλικός πολτός (σύσταση, επεξεργασία, αποθήκευση και διάθεση, χρήσεις)
Πρόπολη (σύσταση, παραγωγή, επεξεργασία, βιολογική αξία – χρήσεις)
Κερί (σύσταση, συλλογή, χρήσεις)
Δηλητήριο (σύσταση, παραγωγή, χρήσεις)

13. Βιολογική μελισσοκομία